Grzybica paznokci u nóg to najczęstsza infekcja w obrębie stóp. Dermatofity, odpowiedzialne za to schorzenie, są zakaźne, co oznacza, że przenoszą się z różnych przedmiotów. To decyduje m.in. o powszechności infekcji.
Grzybica wywołuje brzydki zapach stóp i nieestetyczny wygląd płytki paznokciowej. Dlatego też pacjenci podejmują się leczenia. Jakie są przyczyny grzybicy paznokci? Jak wygląda grzybica paznokci u nóg?
Grzybica paznokci u nóg – dlaczego jest tak powszechna?
Infekcja grzybicza, rozwijająca się w obrębie paznokci czy stóp, jest bardzo powszechna.
Sprzyjają temu przede wszystkim 2 czynniki:
- łatwość zarażenia się – grzyby są zakaźne i przenoszone przez różne rzeczy, np. obuwie;
- specyficzne środowisko stóp – mają dużą tendencję do pocenia się (wilgoć), co w połączeniu wraz z ciepłem (np. przy noszeniu zabudowanego obuwia) stwarza idealne warunki do rozwoju grzybów.
Grzybica ma tendencję do rozprzestrzeniania się, a więc początkowo może zaatakować skórę stóp, a z czasem objąć również płytkę paznokciową.
Grzybica paznokci u nóg – co wywołuje infekcję? Przyczyny
Za rozwój grzybicy paznokci odpowiedzialne są dermatofity. Jedną z właściwości tych grzybów jest tendencja do rozkładania keratyny – białka, będącego jednym z podstawowych elementów budulcowych paznokcia.
To głównie ta „funkcja” grzybów jest odpowiedzialna za to, jak wygląda grzybica paznokci.
Bezpośrednią przyczyną infekcji grzybiczej są dermatofity.
Czynniki sprzyjające jej rozwojowi to:
- brak odpowiedniej higieny stóp – środowisko skóry stóp bardzo sprzyja rozmnażaniu się różnych patogenów, a szczególnie grzybów. Dlatego też brak odpowiedniej higieny, tj. regularnego (codziennego) mycia stóp czy zakładania świeżej bielizny, bardzo często prowadzi do infekcji;
- dzielenie się przedmiotami z innymi osobami – szczególnie w przypadku rzeczy takich jak bielizna, obuwie czy ręczniki. Są one siedliskiem grzybów, które z łatwością mogą się przenosić. Zwłaszcza jeśli druga osoba również ma problem np. z infekcją grzybiczą;
- niewłaściwa higiena w miejscach publicznych, szczególnie na basenie – wybierając się na basen, zawsze należy pamiętać o klapach i unikać chodzenia boso. Po pływaniu, przed wyjściem, należy dobrze osuszyć stopy i dopiero wówczas włożyć skarpety oraz buty;
- uszkodzenia mechaniczne paznokci – osłabiają płytkę paznokciową i ułatwiają wnikanie patogenów;
- niska odporność organizmu – zwiększa ryzyko wystąpienia różnych infekcji, w tym grzybicy paznokci;
- antybiotykoterapia lub chemioterapia – obie kuracje medyczne wiążą się z osłabieniem reakcji immunologicznej organizmu. Jest to dobry moment dla patogenów, aby bez większych trudności wniknąć w organizm;
- choroby, takie jak np. cukrzyca (zespół stopy cukrzycowej) czy zaburzenia krążenia (stopy są mniej dożywione, a więc mniej odporne).
Ryzyko wystąpienia grzybicy paznokci może zwiększać również (w dłuższej perspektywie) przewlekły stres. W sytuacji silnego i stałego napięcia produkowany jest hormon stresu – kortyzol.
Jego długotrwałe działanie powoduje m.in. zmniejszenie produkcji limfocytów, biorących udział w reakcji odpornościowej.
Jak wygląda grzybica paznokci?
Działanie dermatofitów przyczynia się m.in. do pogorszenia kondycji płytki paznokciowej. Staje się ona krucha, łamliwa i miękka. Jest podatna na różnego rodzaju odkształcenia.
Zmienia się również jej kolor. Może przybrać barwę:
- żółtą;
- nieco brązową;
- białą (bardzo rzadko).
Charakterystycznym objawem grzybicy jest także brzydki zapach stóp, wyczuwalny zwłaszcza po zdjęciu obuwia. Wraz z rozwojem schorzenia może dochodzić również do odklejania się płytki paznokciowej od łożyska (onycholiza).
Jest to sytuacja, która może wywołać ostry stan zapalny (patogeny dostają się do wewnętrznej warstwy paznokcia). W przebiegu grzybicy mogą pojawić się także niewielkie dolegliwości bólowe.
Grzybica paznokci u nóg – jak wygląda leczenie?
Grzybica jest infekcją postępującą, która nie znika samoistnie. W związku z tym wymaga konsultacji z odpowiednim specjalistą – podologiem, który dobierze najlepsze metody leczenia.
Konsultacja podologiczna rozpoczyna się od wywiadu i oględzin stóp. Podolog zaleca również wykonanie badania molekularnego – szczególnie przy problemie nawracającej grzybicy.
Dzięki temu może określić m.in. konkretny szczep grzybów i w oparciu o to, zdecydować, która metoda leczenia będzie najlepsza.
Leczenie grzybicy polega na:
- usunięciu fragmentu paznokcia objętego grzybicą (bądź zastosowaniu preparatów miejscowych) oraz oczyszczeniu go;
- stosowaniu odpowiedniej profilaktyki.
O zakończeniu terapii podolog decyduje na podstawie ponownych badań. Widoczne są również efekty wizualne – paznokieć odzyskuje zdrowy wygląd i znika nieprzyjemny zapach. Plan leczenia grzybicy dobierany jest indywidualnie.