Grzybica paznokci – skąd się bierze?

Nieprzyjemny zapach stóp, kruche i łamliwe paznokcie oraz inna barwa płytki paznokciowej to podstawowe objawy grzybicy paznokci – jednej z najczęstszych infekcji o charakterze grzybiczym. Schorzenie atakuje najczęściej paznokcie u stóp i wymaga leczenia.

W innym przypadku prowadzi do stopniowego zniszczenia płytki paznokciowej, co wpływa m.in. na efekt estetyczny i może prowadzić do rozwoju stanu zapalnego innych tkanek. Grzybica paznokci – skąd się bierze? Jak jej uniknąć i w jaki sposób leczyć?

Grzybica paznokci – skąd się bierze? Najczęstsze przyczyny

Za rozwój grzybicy paznokci odpowiada przede wszystkim niewłaściwa higiena stóp. Zaniedbania w jej obrębie prowadzą do nagromadzenia się różnych patogenów, w tym grzybów.

Dodatkowo stopy są bogate w gruczoły potowe, intensywnie pracujące przez cały dzień. Jeśli dodatkowo cały dzień pozostawione są bez wentylacji, w pełnym obuwiu, to stwarzają idealne środowisko do rozwoju grzybów – ciepłe i wilgotne.

Brak regularnego mycia stóp lub noszenie nieświeżej bielizny (np. tej samej pary skarpet kilka dni z rząd) również sprzyja nagromadzeniu się grzybów, które zaczynają atakować tkankę skóry bądź płytkę paznokciową.

Grzyby mają tendencję do przenoszenia się, stąd zakaźny charakter infekcji. Dlatego też współdzielenie przedmiotów, takich jak ręczniki czy obuwie, z innymi osobami, jest kolejną przyczyną występowania grzybicy paznokci.

Grzybica paznokci – skąd się bierze? Inne przyczyny

Do pozostałych, często pośrednich przyczyn powstawania infekcji grzybiczej zalicza się:

• noszenie zbyt ciasnego obuwia – powoduje to różne otarcia w obrębie płytki paznokciowej oraz sprzyja wrastaniu paznokci. To z kolei wpływa na rozerwanie łączności tkanki, co zwiększa ryzyko wnikania różnych patogenów, w tym grzybów;
• uszkodzenia i urazy w obrębie paznokci – sytuacja wygląda podobnie jak w przypadku noszenia zbyt ciasnego obuwia. Uszkodzenia, urazy czy skaleczenia osłabiają odporność całej tkanki, co ułatwia grzybom wnikanie do organizmu i wywoływanie infekcji grzybiczej;
• zaburzenia hormonalne – zaburzenia w gospodarce hormonalnej mogą wpływać na pogorszenie ogólnej kondycji paznokci. Płytka paznokciowa staje się krucha, łamliwa i podatna na uszkodzenia. To zwiększa ryzyko wnikania patogenów i rozwoju stanów zapalnych;
• niedobory żywieniowe – są pośrednią przyczyną grzybicy. Niedobory niektórych składników odżywczych, np. cynku, wpływają na osłabienie płytki paznokciowej. Mogą również prowadzić do ograniczenia produkcji keratyny – podstawowego budulca paznokci.

  To wszystko sprawia, że płytka paznokciowa jest osłabiona, krucha i łamliwa. Grzyby bez trudności mogą się zadomowić i wniknąć w głębsze struktury tkanki, wywołując infekcję;

• antybiotykoterapia – długotrwałe przyjmowanie antybiotyków wpływa na osłabienie ogólnej odporności, co sprzyja rozwojowi różnych patogenów i zwiększa ryzyko m.in. grzybicy paznokci;
• chemioterapia – działa podobnie jak antybiotykoterapia. Przyczynia się do obniżenia odporności i ułatwia rozwój grzybów w obrębie organizmu;
• nadwaga i otyłość – zbyt duży ciężar ciała wywołuje nierównomierny nacisk na stóp. To z kolei zwiększa ryzyko różnych schorzeń, m.in. wrastających paznokci, ułatwiających grzybom wnikanie w struktury tkanki.

Warto również wiedzieć, iż grzybicy paznokci mogą sprzyjać niektóre choroby ogólnoustrojowe. Największą skłonność do infekcji mają diabetycy, mierzący się często z syndromem tzw. stopy cukrzycowej. Osoby chore powinny być pod stałą opieką podologa, czuwającego na bieżąco nad kondycją stóp i paznokci.

Grzybica występuje często również u osób z zaburzeniami krążenia – zmniejszony dopływ krwi do struktur budujących paznokcie powoduje ich niedożywienie i osłabienie. To z kolei przekłada się na niższą odporność i w konsekwencji – łatwiejszy rozwój grzybów.

Grzybica paznokci – jak ją leczyć?

W początkowych etapach można skorzystać z gotowych preparatów grzybobójczych, dostępnych w aptece lub drogeriach. Najczęściej mają one postać lakieru, stosowanego bezpośrednio na płytkę paznokciową.

Przy bardziej zaawansowanej grzybicy, wobec której preparaty dostępne „na własną rękę” są nieskuteczne, należy udać się do podologa. Specjalista przeprowadzi profesjonalny zabieg oczyszczania płytki paznokciowej, co pozwoli na skuteczniejsze pozbycie się infekcji.

Dodatkowo zastosuje odpowiednie preparaty grzybobójcze i w razie potrzeby – przepisze odpowiednie antybiotyki.

Grzybica paznokci – jak jej uniknąć?

Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju grzybicy bądź ograniczyć ryzyko jej nawrotu, należy dbać przede wszystkim o prawidłową higienę stóp – myć je regularnie, dbać o świeżą bieliznę oraz uniknąć sytuacji, prowadzących do utworzenia środowiska wilgotnego i ciepłego, np.:

• długotrwałe noszenie zabudowanego obuwia,
• zakładanie obuwia/skarpet na jeszcze wilgotne stopy.

Warto także dbać o wygodne obuwie i unikać wszystkich sytuacji, prowadzących do uszkodzeń płytki paznokciowej.