Łuszczyca paznokci to choroba, która jest niezwykle trudna w terapii. Wielu chorych boryka się z nią przez całe życie, inni natomiast cieszą się okresami dłuższej remisji, gdy objawy są wygaszone. Istnieją jednak różne metody jej leczenia, począwszy od tych miejscowych, po ogólne, związane z przyjmowaniem leków doustnych.
Łuszczyca paznokci – czym jest? Przyczyny występowania
Zanim przejdziemy do omówienia metod leczenia łuszczycy paznokci, przyjrzyjmy się, czym w zasadzie jest ta choroba. Łuszczyca paznokci to schorzenie przewlekłe. Określa się ją również jako dystrofia łuszczycowa paznokci. To choroba zapalna o podłożu genetycznym. Jednak na jej ujawnienie mają wpływ czynniki środowiskowe, które stanowią niejako zapalnik dla predyspozycji genetycznej. Ryzyko pojawienia się łuszczycy paznokci wzrasta u pacjentów, którzy borykają się z łuszczycowym zapaleniem stawów.
Choroba jest wywołana przez te same mechanizmy autoimmunologiczne co łuszczyca skóry. W jej przebiegu organizm uznaje zdrowe tkanki organizmu za chore i je atakuje. W efekcie pojawiają się różnorodne zmiany w obrębie paznokci. Przewlekły stan zapalny sprawia, że produkcja komórek jest przyśpieszona, co powoduje pojawianie się zgrubień paznokci, wad rozwojowych oraz przebarwień na paznokciach.
Jak rozpoznać łuszczycę paznokci?
Objawy wskazujące na tę dolegliwość zależą od zaawansowania choroby oraz od indywidualnych cech konkretnej osoby, która została dotknięta tym problemem. Pod paznokciem pojawiają się charakterystyczne plamy, przypominające kropelkę oleju. Paznokcie stają się zgrubiałe. Niekiedy na ich powierzchni pojawiają się charakterystyczne bruzdy, biegnące z boku na bok. Pęknięcie naczyń włosowatych w przebiegu tej dolegliwości powoduje, że pojawiają się na paznokciach czarne linie, to tzw. krwotoki odłamkowe. Stopniowo płytka zaczyna się odklejać i następuje jej onycholiza. W białym łuku u nasady paznokcia pojawia się zaczerwienienie, inaczej obłoczek plamisty. Łuszczyca dotyka nie tylko paznokci, lecz także bezpośrednio sąsiadujące tkanki skórne, np. w wałach paznokciowych pojawia się stan zapalny.
Niekiedy łuszczyca paznokci jest punktem wyjścia do rozwoju zapalenia stawów palca albo ogólnego uszkodzenia paznokci.
Jak leczyć łuszczycę paznokci?
Cały proces terapeutyczny jest niezwykle mozolny. Przede wszystkim ma to związek z bardzo długim czasem całkowitego odrastania paznokci u stóp. Trwa on około 6 miesięcy – w zależności od indywidualnych cech konkretnej osoby może być krótszy lub dłuższy. Znacznie krócej odrastają paznokcie u rąk – proces ten przebiega w ciągu około 3 miesięcy. Leczenie uznaje się za zakończone, gdy paznokieć znowu wygląda normalnie. W terapii używa się preparatów doustnych i miejscowych. Czasem takie leczenie skojarzone nie jest konieczne i cały proces ogranicza się do miejscowego aplikowania preparatów na chorobowo zmienioną tkankę. Plamy olejowate w przebiegu łuszczycy paznokci leczy się z wykorzystaniem lampy UV. Niestety, oprócz leczenia objawowego nie ma możliwości terapii, która zapewni całkowite wyleczenie. Choroba może nawracać w sytuacjach ogólnego osłabienia odporności czy nadmiernego albo ciągłego stresu. Dlatego pacjenci, którzy mają łuszczycę paznokci, powinni starannie pielęgnować swoje stopy, a jednocześnie systematycznie je kontrolować i w razie rozpoznania nawrotu, np. małej plamki na paznokciach, udać się czym prędzej do lekarza dermatologa.
W pielęgnacji paznokci łuszczycowych może pomóc również podolog. Specjalista posiada wiedzę związaną z tym, jak zadbać o paznokcie dotknięte tego rodzaju dolegliwościami.
Substancje wykorzystywane w walce z łuszczycą paznokci
Z reguły leczenie polega na wyciszaniu stanu zapalnego. W tym celu lekarz może przepisać np. kremy, lakiery do paznokci, maści lub zastrzyki aplikowane bezpośrednio na paznokieć z łuszczycą paznokciową. Takie preparaty zawierają zwykle kortykosteroidy, ale też retinoidy. Doustnie polecane są środki zawierające retinoidy, a także etretynat. Nierzadko wskazana jest też fototerapia.
Trzeba mieć świadomość, że żadne leczenie nie pozostaje obojętne dla całego organizmu. Dlatego zawsze istnieje ryzyko pojawienia się skutków ubocznych, np. związanych z przyjmowaniem retinoidów. Substancje te mogą przykładowo osłabiać płytkę paznokciową. Ostateczna decyzja związana z tym, jak będzie leczony pacjent, należy do lekarza, który ustala strategię radzenia sobie z chorobą wraz z pacjentem.
Aby złagodzić podrażnienia i przyśpieszyć regenerację skóry, można też sięgać po witaminę A. Warto też wprowadzić właściwą dietę, bogatą w selen, witaminę D i inne składniki, ponieważ przy łuszczycy często występują niedobory tych substancji.
Pamiętaj, że łuszczyca paznokci – jak zresztą każda choroba tego rodzaju, np. łuszczyca skóry – nie jest w pełni wyleczalna. Jednak stosując nowoczesne metody leczenia oraz polegając na wskazaniach lekarza i podologa, można na tyle zminimalizować, a nawet wyciszyć objawy, że nie będą one negatywnie wpływać na codzienne funkcjonowanie.